Elleri ovuşturmak; işlerin yolunda gittiğini gösterirken diğer taraftan satıcının elde edeceği kara ilişkin beklentisini gösterir. Ya da yemeğe otururken yemeği gören insanın ellerini ovuşturması, o yemeği çok sevdiği veya çok acıktığı anlamına gelir.

Ellerin kullanımıyla ilgili en önemli detay ellerin kenetlenmesidir. Ellerin kenetlenmesi genellikle saldırgan bir tavrı, savunma ya da korku halini gizlemek amacıyla yapılır.

Ellerin arkada belin üstünde kavuşturulması; kendini kontrol etme göstergesidir ve hayal kırıklığını işaret eder. Arkada belin üstünde el bileğini tutma hareketi; kızgınlık ve kendini kontrol etme amacı taşır. Eğer bu işlem biraz daha yukarıda ise, yani arkada diğer kolun üstünü kavrıyorsa, kızgınlığın daha da şiddetli olduğunu gösterir.
Elin yüze götürülmesiyle ilgili hareketler de çok anlamlıdır. Bunların ilki elin ağıza görülmesidir; çoğunlukla bilinçsiz yapılan bu hareket iki elle ağzın üzerinin kapatılması; bireyin söylediği yalanları gizlemek için kullanılır. Bu hareketi birisini dinlerken yapıyorsa, konuşan kişinin yalan söylediğini düşünüyor olmasıdır. Elin ağıza götürülmesi ile parmakların ağıza götürülmesi karıştırılmamalıdır. Parmakların ağıza götürülmesi baskı altında yapılan bir harekettir ve güven ihtiyacını gösterir. Ellerin ya da parmak uçlarının buruna dokunması olumsuz duyguları gösterirken, gözlerin ovuşturulması yalanları kapatmak ve göz göze gelmemek için kullanılır. Yine yalanları kapatmak isteğinin bir diğer şekli; yaka çekiştirme ve boyun kaşımadır. Ense ve alnı tokatlama, unutkanlığa bağlı sıkıntı ve kızgınlığın belirtisidir.

Başını desteklemek için elini kullanan biri ya sizi hiç dinlemiyordur ya da çok sıkılmıştır. Buna bir de ayakların sallanması ya da pat pat yere vurulması eklenmişse, ya konuyu değiştirin ya da bir soru sorarak ilgisini toplayın.
Elin kafayı desteklemeyip de yanakda durduğu durum; gerçek ilginin göstergesidir. Yine yanakta duran elin, işaret parmağının dik olarak yanaktan yukarıya bakması ve başparmağın çeneyi desteklemesi dinleyenin konuyla ilgili olduğunu ama konu veya konuşmacı ile ilgili olumsuz ve eleştirel düşüncelerin işaretidir.

Çene okşama hareketi; karar verme sürecini gösterir. Ancak gözlüğün sapının ağıza götürülmesi, kalemle veya bir objeyle oynama hareketi kararsızlık, çekimserlik ve zaman kazanma hareketidir. İkna etmek için başka yollar bulunmalıdır.

İletişimdeki en önemli ipuçlarından birisi kolların kavuşturulmasıdır; kolların göğüs üzerinde kavuşturulması KENDİSİNİN İLETİŞİME KAPALI olmasının işaretidir. Çoğunlukla tedirginlik, güvensizlik ve kendini koruma amaçlıdır. Bu çok önemli bir ipucudur iletişim kurmak için öncelikle karşıdakini güvende hissettirmeniz gerekir. Zaten bir şey sormak ya da satın almak için içgüdüsel olarak ellerini göğsünün üzerinde kavuşturmuş birine gitmeyiz.

Bazen de insanlar kendi gergin ve tedirgin ruh hallerini gizlemek için; bir çanta, dosya benzeri bir obje ile kollarını gizli kavuşturma hareketi yaparlar.

Kollar kavuşturulurken yumruklar da sıkılmışsa; kişinin savunma ve saldırgan ruh halini işaret eder. Kollar kavuşturulurken sıkı sıkı kavranmış ve ayaklarda sallanıyorsa titriyorsa sabırsızlık ve gerginliğin göstergesidir bir sınav ya da önemli bir görüşme öncesinde olduğu gibi.

Kol kavuşturma hareketleri gibi her türlü bacak bacak üstüne atma hareketleri de genellikle olumsuz bir tavır ve kapalılığın göstergesidir. Sol bacağın üzerine sağ bacağın atılması; kızgınlık, çekingenlik ve savunma güdüsünü işaret eder. Otururken ya da ayakta dururken her durumdaki bacak kitleme, çaprazlama pozisyonları tartışmalı ve rekabet içeren bir durumun göstergesidir. Kollarla birlikte aynı anda bacakların kilitlenmesi, kişinin katı, olumsuz ve inatçı tavrını gösterir. İletişime geçebilmek için bu işaretlerin iyi anlaşılması ve ona göre bir tavır alınması gerekir.
Kişilerin kol ve bacaklarındaki açılma, onların ortama alıştıklarının ya da rahatladıklarının ve iletişime geçmeye hazır olduklarını işaret eder. Genel olarak ellerin, kolların önde veya arkada, aşağıda ya da yukarıda bir şekilde kapalı ya da kilitli olması halleri, iletişime kapalılığın işaretidire. Bu çok önemlidir…

Ellerin cepte olması da kenetlenmesi gibi iletişime kapalı olmayı ifade eder. Özel ve iş hayatında bilinç dışı olarak yapılan bu el kol ve bacak hareketlerinin iyi okunabilmesi hayatımızın kolaylaşması bakımından çok önemlidir. Hem iletişimde olduğumuz insanın ruh hali ve durumunu anlamak açısından, hem de bizim ruh halimizin detaylarını ve ipuçlarını karşıdaki insana iletmesi açısından bilinmesi hayati önem taşır.

( Kaynak: Anadolu Üniversitesi Halkla ilişkiler, Sözlü ve sözsüz iletişim kitabı)

Mukaddes Pekin Başdil

Araştırmacı-Yazar